de terugkeer van de
Joodse
Kinderen
Kinderen
Elk jaar vieren we dat ons land in 1945 werd bevrijd. Op 5 mei kwam er een eind aan vijf donkere oorlogsjaren. De groep die over deze periode nog kan vertellen wordt steeds kleiner. De tijd om hun verhalen en nalatenschap door te geven aan volgende generaties steeds korter.
Stichting De Verhalen wil met het project De terugkeer van de Joodse kinderen aandacht schenken aan een bijzondere oorlogsgeschiedenis, waarin alles samenkomt wat een oorlog teweegbrengt.
Centraal staan de honderden Joodse kinderen die in 1943 naar Fryslân zijn gesmokkeld en bij Friese families in de onderduik de oorlog overleefden.
De kinderen van toen zijn nu allemaal ouder dan 77 jaar, maar velen hebben nog nooit hun verhaal verteld. Een verhaal dat niet geïsoleerd in de oorlogsjaren bevroren ligt, maar ook in deze tijd nog zeer actueel is. Een tijd waarin we geconfronteerd worden met grote vluchtelingenstromen, oplaaiend antisemitisme en heftige debatten over immigratie.
Activiteiten
Naast een zoektocht naar Joodse onderduikkinderen is er het komend jaar een fototentoonstelling, een documentaire- en podcastserie en een live tv-programma voor Joodse onderduikkinderen uit de hele wereld. Ook gaat de muziektheatervoorstelling Smokkelbern het komend jaar in première, zodra er weer theatervoorstellingen mogelijk zijn.
Louis Godschalk
1942
Als Joods kind is Louis Godschalk ondergedoken en opgegroeid in Scharnegoutum. Op 30 april 1946 schrijft de Rijkscommissie voor Oorlogspleegkinderen (OPK) aan zijn pleegouders:”Uw pleegkind Gerrit is geïdentificeerd. Zijn werkelijke naam is Louis Godschalk.
Lees verder
Jack Eljon
1937
Jack Eljon dook als peuter van nog geen drie jaar al onder. Zijn ouders brachten hem naar een tante in Haarlem. Tijdens de bezetting zat hij op zo’n veertien verschillende onderduikadressen. Vele malen wist hij op haast miraculeuze wijze uit de klauwen van de Duitsers te blijven.
Lees verder
Henk Benno Haagens
1938
Henk Benno Haagens verhuisde in januari 1943 noodgedwongen met zijn ouders uit Middelharnis naar Amsterdam. Zijn ouders doken onder, maar zijn vermoedelijk verraden en direct op transport gesteld naar Sobibor. Daar werden ze in juli 1943 vergast. Via dominee Moulijn en verzetsman Piet Holwerda kwam Henk Benno in Friesland terecht.
Lees verder
De een-na-laatste aflevering van de documentaire serie Smokkelbern. Louis Godschalk is als klein jongetje uit Amsterdam in de oorlog naar Fryslân gesmokkeld. Hij overleeft de oorlog, zijn ouders niet. Pas veel later, als hij in Israël woont, voelt hij zich thuis.![]()
youtu.be/Qzb5l1jW89I
Hart van Nederland maakte een item over de zoektocht van Jolanda van Rij naar het verleden van haar moeder Clara Haagens. Clara is één van de Joodse kinderen die in de Tweede Wereldoorlog zat ondergedoken in Friesland en ook wij besteden aandacht aan haar verhaal in de Openlucht fototentoonstelling.
Hart van Nederland - Laat Seizoen 2021 aflevering null
www.kijk.nl
Jolanda onderzoekt onderduikverleden van moeder
Afgelopen weekend is alweer de derde aflevering van de Smokkelbern uitgezonden. Hierin zien we het aangrijpende verhaal van Joseph Schijveschuurder.![]()
![]()
Mocht je de aflevering gemist hebben, kijk hem hieronder terug. ![]()
![]()
youtu.be/yuZjzWCTgFY
FRYSLÂN DOK: Smokkelbern diel 3
youtu.be
In het derde deel van het levensverhaal van Joseph Schijveschuurder.Een warm thuis; De kleine Joseph wordt naar Fryslân gesmokkeld waar hij onder de naam Jop...
Unieke beelden van Joods onderduik kind Lea Cohen gedurende de oorlog. Lea zat ondergedoken bij de familie Kloosterman uit Engwierum.
Familie Kloosterman uit Engwierum met Lea Cohen, 1944
youtu.be
Maker: Frans KloostermanSamenvatting: Een film van de familie Kloosterman uit Engwierum. Ouders Frans en Geeske Kloosterman hebben op dat moment twee jonge k...
Afgelopen donderdag is er weer een aflevering van de Smokkelbern podcast gepubliceerd op Spotify. De podcast gaat verder in op het aangrijpende verhaal van Jetty van der Hoek, waar in de documentaire serie al eerder aandacht is besteed. ![]()
![]()
<iframe src="https://open.spotify.com/embed-podcast/episode/7ej3jMfZL3f9jU5aTHTk4o" width="100%" height="232" frameborder="0" allowtransparency="true" allow="encrypted-media"></iframe>
Aankomend weekend deel 3 van de documentaire serie Smokkelbern. Joseph Schijveschuurder is een onderduikkind. Hij wil graag bij zijn pleegouders in Friesland blijven, maar er wordt anders over hem beslist. Hij zal zich altijd ontheemd blijven voelen.
TRAILER FRYSLAN DOK: Smokkelbern diel 3: Nearne thús
www.youtube.com
Yn diel trije it libbensferhaal fan Joseph Schijveschuurder.In waarm thús; De lytse Joseph wurdt nei Fryslân smokkele dêr't er ûnder de namme Jopie in waarm ...
De 14 portretten van Joodse kinderen zijn nog altijd te bewonderen in het Friese landschap. Wij maakten er onderstaande reportage over.
Tijdens de live uitzending Smokkelbern 75 + 1 jaar later werd bekend gemaakt dat er een extra aflevering van de docu serie Smokkelbern komt. Afgelopen weekend is aflevering 2 uitgezonden, deze kun je hieronder terug kijken.
FRYSLÂN DOK: Smokkelbern diel 2
youtu.be
In Holwerd en Blija hebben in de oorlog tientallen Joodse kinderen ondergedoken gezeten. In het weidse plattelandsgebied aan de Friese waadkust was een veili...
Vandaag klokslag vijf uur werd de uitzending Smokkelbern 75+1 jaar uitgezonden. Altijd spannend, want het was live! We stonden in connectie met tientallen Joodse kinderen van over de hele wereld, gelukkig liet de techniek ons niet in de steek. Bekijk hieronder de uitzending terug.
omropfryslan.bbvms.com
9-jarige Fedde Ebbing uit Kollumerzwaag draagt gedicht It Bern voor, geschreven door dichter Syds Wiersma, speciaal voor het project De terugkeer van de Joodse kinderen.
Komend weekend is de tweede aflevering van de vierdelige documentaire serie Smokkelbern te zien Bij Omrop Fryslân en de NPO. Bekijk hieronder de trailer.![]()
![]()
De uitzending is bij NPO2 op zaterdag om 15.30 uur en op zondag om 13.10 uur te zien. Bij Omrop Fryslân tv is de uitzending op zondag vanaf 17.00 – 24.00 uur op elk heel uur te bewonderen. De Friestalige documentaire van FryslânDOK wordt in het Nederlands ondertiteld.
Aanstaande zondag om 17:00 uur op Omrop Fryslan TV. De live TV uitzending Smokkelbern 75+1 jaar later, met gasten, unieke film beelden uit de oorlog en live interviews bij Joodse kinderen over de hele wereld. Bekijk hieronder de trailer.
Eerste aflevering van onze documentaire serie Smokkelbern gemist? Bekijk hieronder de aflevering Theesurrogaat terug.Amsterdamse studenten smokkelden in de oorlog joodse kinderen naar Friesland. Medicijnstudente Iet van Dijk bracht zo meer dan honderd kinderen in veiligheid. Een van hen is Fred van Vliet.
Meer over Joodse kinderen
Meer over de smokkelgeschiedenis
Live TV uitzending Smokkelbern 75+1 jaar later